TomTom laat zien dat het makkelijker is om financiële doelen neer te zetten, dan daar daadwerkelijk op te leveren. Drie maanden geleden gaf het bedrijf aan nog te rekenen op een positieve vrije kasstroom in het vierde kwartaal, maar in plaats daarvan stroomde er geld uit de kas.  

Ook over het gehele boekjaar is er sprake van een negatieve vrije kasstroom. TomTom geeft ook aan dat het weinig zicht heeft op 2025 (limited visibility). TomTom heeft de omzetverwachting voor volgend jaar aanzienlijk verlaagd en hoopt op vrije kasstroombasis ‘slechts’ break-even te draaien. 

De tegenvallende berichtgeving borduurt voort op de langdurige en hardnekkige problemen bij de kaartenleverancier. TomTom worstelt al meer dan een decennium – sinds de bekende navigatiekastjes met zuignap uit het straatbeeld zijn verdwenen – met het vinden van een goed renderend verdienmodel.  

Rendement op geïnvesteerd kapitaal ligt al meer dan een decennium onder de kostenvoet van kapitaal 

Bron: Bloomberg, analyse VEB. Kostenvoet van kapitaal (WACC) is 9 procent.  

Als we puur naar de financiële resultaten van TomTom kijken, dan valt op dat het met uitzondering van enkele jaren rondom de beursgang in 2005 nooit een fatsoenlijk rendement op geïnvesteerd kapitaal (ROIC) wist te behalen.  

De ROIC ligt al meer dan een decennium onder de kostenvoet van kapitaal (WACC) van rond de 9 procent. Sterker, sinds 2016 bevindt TomTom’s (aangepaste) winst – en dus ook de ROIC – zich in donkerrood territorium.  

Kasstroom in de min 
Na het lezen van de kwartaalcijfers zullen beleggers zich afvragen in hoeverre TomTom nog grip heeft op zijn verdienmodel en toekomstverwachtingen. 

Aan het begin van het jaar mikte het bedrijf nog op een vrije kasstroomrendement van 5 procent voor heel 2024 (vrije kasstroom/omzet). Bij de halfjaarcijfers werd dat doel al teruggeschroefd naar een bandbreedte van 1 tot 5 procent. Dinsdagochtend werd echter duidelijk dat er geen sprake was van instroom, maar juist van uitstroom: de vrije kasstroom kwam vorig jaar uit op een negatieve 4 miljoen euro. 

Volgens CFO Taco Titulaer komt dit vooral door lagere vooruitbetalingen van klanten. Het werkkapitaal liep ook op door een hoger dan verwachte debiteurenstand, wat ook een aanslag op de kas betekende (zie geel gearceerde cijfers in de tabel). Enige verdere toelichting gaf TomTom niet. Vreemd, want het uitzicht op een vrije kasstroom was nog een van de weinige pluspuntjes van de investment case TomTom.  

Snapshot: kwartaalresultaten 

Bron: vierde kwartaalcijfers 2024 TomTom 

Automotive drukt resultaten 
De tegenvallende resultaten zijn vooral te wijten aan het Automotive-segment, waarin TomTom navigatiesystemen levert aan automakers als Renault, Stellantis (Peugeot, Citroën, Opel) en Volkswagen. 

Samen met het Enterprise-segment, dat navigatiesoftware en data levert aan onder andere Microsoft, Uber en Bolt, vormt Automotive de divisie Location Technology. Met deze activiteiten hoopt TomTom de teruglopende inkomsten uit de verkoop van navigatieapparaten aan consumenten te compenseren.  

Daar slaagde het bedrijf in 2024 niet in. De praktijk laat zien dat TomTom steeds afhankelijker wordt van de grillige auto-industrie. Automotive is goed voor 60 procent van de groepsomzet. Nu de autoverkopen wereldwijd onder druk staan, daalde de omzet van Automotive in het vierde kwartaal met 10 procent ten opzichte van een jaar eerder.  

Op jaarbasis kromp de omzet met 4 procent, waarmee de groei van het Enterprise-segment volledig werd geneutraliseerd. Door de zwakke autoverkopen liep de totale omzet van Location Technology in 2024 zelfs licht terug. 

Omzetgroei Location Technology kwam in 2024 niet van de grond 

Bron: jaarverslagen TomTom. Bedragen in miljoenen euro’s.  

Of de automarkt zich op korte termijn herstelt, is hoogst onzeker.  Zeker nu de dreiging van een handelsoorlog toeneemt. Internationale autofabrikanten verloren eerder deze week fors aan beurswaarde, nadat Trump zijn handelsdreigementen opnieuw kracht bijzette. 

De impact daarvan is al zichtbaar bij TomTom. Het orderboek van het Automotive-segment is van 2,5 miljard euro in 2023 naar 2,1 miljard euro gekrompen. Volgens CEO Harold Goddijn komt dit door verslechterde korte-termijnverwachtingen voor de autoproductie.

Hoewel het orderboek nog altijd ruim zes keer de jaaromzet van Automotive vertegenwoordigt, biedt dit geen garanties. De daadwerkelijke omzet hangt immers af van het aantal auto’s dat uiteindelijk van de productielijn rolt.  

Vooruitzicht 2025 fors naar beneden 
TomTom heeft zijn omzetverwachting voor 2025 flink naar beneden bijgesteld. Het bedrijf rekent nu op een groepsomzet van 505 tot 565 miljoen euro (dus inclusief navigatiekastjes).  

Voor het onderdeel Location Technology wordt een omzet van 440 tot 490 miljoen euro geraamd—een bandbreedte die zo goed als volledig onder de jaaromzet van 2024 ligt (489 miljoen euro). 

Deze prognose staat in schril contrast met de ambitieuze doelen die TomTom in november 2022 op de beleggersdag presenteerde. Toen mikte het bedrijf nog op 600 miljoen euro omzet voor Location Technology in 2025, met een vrije kasstroom-rendement van minimaal 10 procent. 

Bijna twee jaar later werden deze doelstellingen al neerwaarts bijgesteld tijdens de halfjaarcijfers van 2024. Nu, met de nieuwe financiële resultaten op tafel, lijkt het erop dat de vrije kasstroom dit jaar niet verder komt dan nul euro. 

Van 60 miljoen naar nul euro: Er blijft niets over van TomTom’s vrije kasstroomverwachting voor 2025  

Bron: gepubliceerde cijfers TomTom. Bedragen in miljoenen euro’s. *Nieuwe omzet target is het midden van de afgegeven range van 440 tot 490 miljoen 

Maximale onzekerheid  
Bij de jaarcijferpresentatie – waar overigens maar 3 analisten inbelden – werd om tekst en uitleg gevraagd over het verlagen van de financiële doelen. Topman Goddijn ging niet veel verder dan dat TomTom op dit moment te maken heeft met ‘maximale onzekerheid’. 

Financieel directeur Titulaer kon alleen zeggen dat “de omzet van Enterprise waarschijnlijk gaat groeien”. Over de omzetverdeling tussen Automotive en Enterprise in 2025 wilde de cfo niets kwijt 

Beleggers die goed luisteren, zullen hierin verstaan dat de omzet voor Automotive dit jaar zal krimpen.  

Blijvend optimisme, maar beleggers haken af 
De teleurstellende kwartaalcijfers zorgden voor een stevige verkoopgolf op de beurs. Het aandeel TomTom daalde bij opening meer dan 10 procent. Het aandeel noteert op het laagste niveau in ruim tien jaar.  

Door de koersval komt de beurswaarde van TomTom uit op circa 530 miljoen euro, dat is ongeveer het dubbele van de netto kaspositie op de balans (264 miljoen euro). De lage waardering weerspiegelt de scepsis van beleggers over het vermogen van TomTom om na 2025 wél structureel vrije kasstromen te genereren. Concrete middellangetermijndoelen geeft TomTom niet. 

De beurswaarde van TomTom zakt steeds verder richting de netto kaspositie 

Bron: jaarverslagen en Bloomberg.  

CEO Harold Goddijn zoekt al bijna twintig jaar naar een goed renderend verdienmodel, en die zoektocht lijkt nog lang niet voorbij. Het blijft lastig een vuist te maken naar grootmachten als Google en Apple, die ‘gratis’ navigatieapps aanbieden, maar ondertussen dik verdienen aan advertenties.  

De andere grote concurrent, HERE Technologies, is (grotendeels) in handen van de Duitse autofabrikanten. Door die innige verbondenheid tussen HERE en de auto-industrie lijkt TomTom het nakijken te hebben en marktaandeel te verliezen.  

Toch blijft TomTom – als altijd – optimistisch. Goddijn en CFO Taco Titulaer zien kansen in de opkomst van elektrische en zelfrijdende auto’s en stellen dat TomTom ‘goed gepositioneerd’ is om daarvan te profiteren.  

Beleggers lijken vandaag maar weinig boodschap te hebben aan al die woorden. Gezien de koersval is hun geduld met mooie toekomstverhalen voorlopig op.